De Bhagavad Gita begint als volgt…
Men zegt dat het eerste en laatste woord van een belangrijk geschrift de sleutel vormen tot het centrale thema. Het eerste woord van de Gita is dharma, levensopdracht, en het laatste mama, wat ‘mijn’ betekent. De Gita gaat dan ook over ‘mijn dharma’.
Bekijk hieronder een deel van de Bhagavad Gita DVD Hoofdstuk 1 met Mansukh Patel op YouTube – een deel uit ‘Het mededogen van Arjuna’:
Wat is dharma?
Dharma is afkomstig van de Sanskriet stam dri, wat ‘handhaven’ betekent. Het dharma van de zon is om te schijnen, het dharma van de rivier is om te stromen en het dharma van de mens is om de plicht te vervullen die voortvloeit uit zijn eigen aard (svadharma). We hebben allemaal zeer goede bestaansredenen, maar veel mensen zijn de zin van het leven kwijtgeraakt en leiden een doelloos bestaan, zonder het gevoel dat zij een opdracht te vervullen hebben. De Gita nodigt ertoe uit om ons svadharma te ontdekken en er vol moed naar te leven.
Het woord Gita betekent ‘lied’. Het nodigt ons uit bewust te zijn en te begrijpen dat ons leven zó’n mooie melodie heeft, dat er een reden is om dat groots te vieren. Daarom gaat de Gita over het vieren van ‘mijn dharma’.
Wie is wie en waar staan de karakters voor?
In hoofdstuk 1 worden verschillende persoonlijkheden aan ons voorgesteld, die de vele aspecten van ons eigen zelf vertegenwoordigen: zowel de goede als de slechte.
Dit zijn personen zoals de onsterfelijke en onoverwinnelijke Bhishma, Arjuna’s grootvader en Dronacharya, Arjuna’s persoonlijke leraar. Zij bevinden zich aan de verkeerde kant van het leven, omdat ze zich verbinden met de negatieve krachten. Bhishma en Drona vertegenwoordigen de meest edele aspecten van gehechtheid en trots die ons in het leven beschermen en leiden. Als gevolg van hun betrokkenheid met Duryodhana leiden ze ons echter weg van het ware Zelf, ondanks hun beste bedoelingen. We ontmoeten Duryodhana, wiens hooghartigheid overduidelijk is. Hij vertegenwoordigt de negatieve eigenschappen die we in onszelf naar boven brengen. Duryodhana leeft ook in ons en als hij aan het roer staat, vernietigt hij alles wat hij tegenkomt. Hij heeft vele gezichten, maar hij is vooral te herkennen in haat, hebzucht, afgunst en bovenal angst. Toch is hij een groot krijger en zal moedig vechten tot het bittere einde.
Het begin van de strijd
Het is echter vanaf het begin al duidelijk dat hij niet kan winnen, eenvoudigweg omdat hij Krishna, God, niet aan zijn kant heeft. Er bestaat een mooi gezegde: ‘Als God met je is, wie kan er dan tegen je zijn?’ Zelfs als de legers van je tegenstander overweldigend groot lijken, kunnen ze nooit winnen, als jij God aan je zijde hebt. Er heerst een gespannen sfeer in hoofdstuk 1 terwijl de legers zich verzamelen in hun verschillende formaties. Trompetten en schelphoorns schallen en trommen en pauken worden geslagen om het begin van de grootste veldslag aller tijden aan te kondigen.
We zien Krishna op verzoek van Arjuna het slagveld oprijden in zijn schitterende, gouden strijdwagen, getrokken door vijf witte hengsten. Arjuna wil tussen de legers staan zodat hij duidelijk kan zien met wie hij moet vechten. Dit is het grote moment waarop Arjuna zich volledig realiseert dat hij het op moet nemen tegen de mensen die hem het dierbaarst zijn. Zijn familie, zijn grootvader, zijn geliefde leraar en zijn vrienden. Voor het eerst in zijn leven wordt hij overmand door angst. Zo voelen wij ons ook, als we voor het eerst die aspecten die ons zo dierbaar zijn, onze gehechtheid aan gewoonten, verlangens en ambities, onder ogen moeten zien om ons ware zelf te kunnen ontdekken.
Arjuna zegt tegen Krishna: “Al deze mensen zijn mijn vrienden en familieleden! Die kan ik niet vernietigen, zelfs als zij mij zouden vernietigen.” En hier begint de vergelijking zich te ontvouwen: Arjuna’s angst en wanhoop komen overeen met onze eigen gevoelens van onbekwaamheid die ons overspoelen als we voor het eerst een confrontatie aangaan met onszelf. Het lijkt dan veel gemakkelijker om terug te gaan naar ons oude, vertrouwde leven. Hoewel onbevredigend, was het in ieder geval comfortabel. Arjuna spiegelt ons alle gevoelens voor die we tegen kunnen komen.
Meer? Klik hier voor al onze Bhagavad Gita producten.